Perbandingan antara Pengujian, Pengukuran, Penilaian dan Pentaksiran

Pentaksiran dalam pendidikan tertumpu pada pembelajaran, pengajaran dan hasil. Maklumat untuk penambahbaikan pengajaran dan pembelajaran disediakan oleh pentaksir dan menjawab soalan, "Bagaimanakah pencapaian murid terhadap apa-apa yang dipelajari daripada pengajaran yang diberikan". Manakala penilaian lebih berfokuskan kepada gred dan memberi gambaran lebih luas daripada tahap penguasaan dan kandungan. Perbandingan antara pengujian, pengukuran, penilaian dan pentaksiran dapat dilihat dalam jadual dibawah:

Aspek Perbandingan	Pengujian	Pengukuran	Penilaian	Pentaksiran
DEFINISI	Alat untuk mengukur perubahan tingkah laku murid	Satu proses untuk menentukan tahap pencapain murid	Proses untuk menentukan perubahan tingkah laku dan membuat pertimbangan nilai/penghakiman	Proses menentukan pencapaian dan membuat keputusan untuk tindakan selanjutnya
TUJUAN UTAMA	Menentukan pencapaian sesuatu pembelajaran	Membuat pengelasan bagi pencapaian dan kedudukan dalam pembelajaran	Memberikan maklumat tentang pencapaian hasil pembelajaran, kaedah mengajar dan kurikulum untuk membuat keputusan	Memperoleh dan memberi maklumat yang berterusan untuk menambah baik pembelajaran
ORIENTASI / FOKUS	Terhad pada sesuatu kemahiran atau unit pembelajaran	Berfokuskan pada sesuatu peringkat pembelajaran	Berorientasikan produk/hasil mengenai apa-apa yang telah dipelajari	Berorientasikan proses mengenai perkembangan pembelajaran
KAEDAH / BENTUK	Pemerhatian, temu bual, soal selidik, atau soalan-soalan ujian	Pelbagai cara mengumpulkan data kuantitatif	Pelbagai kaedah kualitatif dan huraian kuantitatif	Pelbagai kaedah kualitatif dan huraian kuantitatif
KEGUNAAN	Untuk mengesan pengetahuan sedia ada murid dan pencapaian selepas suatu kemahiran / unit pembelajaran	Untuk pengelasan dan penempatan murid dalam jurusan tertentu	Untuk memperbaik kurikulum, cara pengajaran dan membuat ramalan	Untuk menambah baik pengajaran dan pembelajaran dari segi mengesan punca kelemahan
KEPUTUSAN	Pencapaian suatu kemahiran atau penguasaan pembelajaran yang spesifik	Pencapaian dalam bentuk kuantitatif	Penghakiman untuk mencapai gred/skor keseluruhan	Pengesanan / pengenalpastian aspek-aspek pembelajaran untuk penambahbaikan

Boon Poon Ying, Lee Leh Hong & Lawrence Aloysius Aeria. (2017). Siri pendidikan guru: Pentaksiran dalam pendidikan. Shah Alam: Oxford Fajar Sdn. Bhd.